VULTURES

“We hebben allemaal met dezelfde angst te maken, met de wond van de sterfelijkheid, de worm aan de kern van ons bestaan.” Deze woorden van psychiater Irvin D. Yalom putten inspiratie uit Ernest Beckers baanbrekende boek The Denial of Death (1973) en vormen de ondertoon van VULTURES, een nieuw werk dat Brits-Chinees componiste Jamie Man 文珮玲 schreef in opdracht van BL!NDMAN.

Het doodsbesef is wat ons als mens verbindt, maar is tegelijkertijd iets dat we niet onder ogen durven zien. We mijden het liever en we moffelen het weg in een taboesfeer. Hierdoor ontkennen we steeds meer wat we in essentie zijn: sterfelijke kwetsbare wezens.

In VULTURES plaatst Jamie Man het leven en de dood samen op scène onder de vorm van een auditief ritueel ten horen gebracht met een drone-speaker, vocale mantra’s, field recordings, dierengeluiden, saxofoons en elektronica.

Geïnspireerd door oude Tibetaanse gebruiken ensceneert ze een muzikale hemelbegrafenis, een type lijkbezorging waar overledenen aan gieren worden gegeven. De doden worden voedsel voor de levenden en hun zielen blijven voortleven in de gieren die naar de hemel opstijgen, een transfiguratie die mens en natuur met elkaar verbindt. Maar de gieren die nodig zijn voor hemelbegrafenissen zijn ernstig bedreigd. Deze Dakini’s – Tibetaanse engelen die de ziel naar de hemel brengen om te wachten op reïncarnatie – bevinden zich eveneens in de overgang naar de dood door massale uitsterving.

Jamie Man en BL!NDMAN plaatsen de kwetsbaarheid van zowel mens als dier samen op scène onder de vorm van een muzikale meditatie, symbolisch voor de fragiele verbinding tussen onszelf, de dood en de natuur rondom ons. De huidige crisistoestand van onze wereld sijpelt sterk door in de voorstelling. Bij de reflectie op het verdwijnen van biodiversiteit, natuurrampen, toenemende genderongelijkheid, oorlog en migratieproblematiek is de erkenning van fragiliteit door de samenleving onmisbaar.

Voortbouwend uit de biopolitieke reflecties van onder andere Achille Mbembe, herevalueert VULTURES onze perceptie op verval, de dood en de natuur. Vanuit een kritische blik op praktijken die leven en dood proberen politiseren, laten Jamie Man en BL!NDMAN zich inspireren door wetenschapsfilosofe Donna Haraway die in haar Cyborg Manifesto (1985) pleit voor een radicale afschaffing van de starre binaire grenzen tussen mens/dier, man/vrouw en organisme/machine.

Het gebruik van een drone in een muzikale context is daarbij treffend. Drones, die vandaag in contexten van oorlog zowel worden gebruikt om mensen te vernietigen als te evacueren, krijgen een centrale plaats in deze voorstelling als belichaming van de met uitsterven bedreigde gieren. De drone-technologie die verweven is met necropolitiek en tegelijkertijd wordt gebruikt voor zoek- en reddingsacties wordt een symbool voor de paradoxale omgang die we hebben met leven en dood.

VULTURES is een enscenering van een muzikale luchtbegrafenis, opgedragen aan lichamen in alle vormen die het leven verloren in de huidige oorlogen, klimaatrampen en asielcrisissen. Het levert een ijzingwekkend meerstemmig tafereel op dat ons doet herinneren aan onze eigen sterfelijkheid, bespiegeld door gevederde aaseters uit de Oude Wereld.